De Toeslagenaffaire heeft tot ongekend onrecht geleid en het vertrouwen in de kinderopvangtoeslag is zeer laag. Daarom bestaat er een breed gedeelde politieke wens om de kinderopvangtoeslag te vervangen door directe financiering. Hierdoor kan de ingewikkelde inkomensafhankelijke ouderbijdrage worden afgeschaft. Dit vervangt de complexe en foutgevoelige kinderopvangtoeslag en zorgt ervoor dat de kinderopvang voor iéder kind toegankelijk wordt. Een aantal partijen (D66, PvdA, Groen Links en SP) maken zich sterk voor “gratis” kinderopvang, waarbij de ouderbijdrage volledig vervalt en kinderopvang een basisvoorziening wordt. Ook het CDA, de Christen Unie en de VVD delen de wens de kinderopvangtoeslag te vervangen. Het is een belangrijk bespreekpunt op de formatietafel voor een nieuw Regeerakkoord.
De Tweede Kamer debatteerde afgelopen week nog een fel over de lessen die getrokken worden uit de toeslagenaffaire. Staatssecretaris van Huffelen maakt zich hiernaast hard voor erkenning en compensatie voor ouders en voor alle kinderen die door de toeslagenaffaire zijn opgegroeid in armoede en te maken kregen met gezinsproblemen. Het gaat om ongeveer 70.000 kinderen en jongeren, die naast een financiële tegemoetkoming ook langdurige ondersteuning krijgen bij de traumaverwerking. Staatssecretaris van Huffelen zei hierover bij de NOS: “Het verlies aan jeugd is op geen enkele manier met terugwerkende kracht te repareren. Het kabinet kan wel hun leed erkennen en bijdragen aan een betere toekomst”.
Omdat een stelsel van directe financiering niet direct is ingevoerd, willen we ondertussen vanuit de sector de ouders (en de kinderen) die nu nog tijdelijk gebruik moeten maken van de KOT, niet in de steek laten. Daarom is het verbetertraject ingezet, met onder andere de maandelijkse gegevensaanlevering. Eind 2020 leverde reeds 85% van onze sector al op vrijwillige basis de gegevens aan. Onlangs werd bekend dat de verplichte maandelijkse gegevensaanlevering uitgesteld is en bij wet vastgelegd gaat worden. De sector neemt nu alvast zelf verantwoordelijkheid door vooruitlopend op het verplicht stellen van deze maandelijkse aanlevering hier alvast proactief mee aan de slag te gaan, ouders te informeren, en houders te faciliteren.
Directe financiering, tijdelijk nog KOT
We hebben helaas (totdat de politiek kiest voor directe financiering) te maken met de kinderopvangtoeslag. We zien iedere dag grote problemen bij ouders en werken daarom samen met de Belastingdienst/Toeslagen, om ze te voorzien van snelle en betrouwbare opvanggegevens. Sectororganisaties BMK, BK, BOinK, Sociaal Werk Nederland, Voor Werkende Ouders en uitvoerende kennisorganisatie Waarborgfonds Kinderopvang hebben daartoe de handen ineengeslagen en een intentieverklaring ondertekend. Met deze intentieverklaring willen partijen ernaar streven dat alle aanbieders van kinderopvang deelnemen aan de maandelijkse gegevenslevering aan Toeslagen. Daarmee verkleinen we de kans dat ouders (veel) toeslag moeten terugbetalen.
Verbetertraject toeslagen
Medio 2018 is er begonnen aan het Verbetertraject Toeslagen. Eén van de punten die voortkomen uit dit verbetertraject is de maandelijkse gegevensaanlevering door kinderopvangorganisaties aan Toeslagen. Met het aanleveren van gegevens per maand (in plaats van per jaar) kan Toeslagen sneller signaleren of ouders te veel of te weinig toeslag ontvangen. Daarmee heeft Toeslagen een middel in handen om hoge terugvorderingen en nabetalingen te voorkomen. Ruim 85% van de sector werkte hier eind 2020 reeds aan mee.
Ondersteuning kinderopvangorganisaties
Het Waarborgfonds & Kenniscentrum Kinderopvang en Toeslagen hebben de intentie uitgesproken om houders, die nu de maandelijkse gegevensaanlevering nog niet (goed) doen, te ondersteunen en te helpen aansluiten. Daarnaast zullen de sectorpartijen in samenwerking met Toeslagen en het ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid webinars gaan organiseren ter ondersteuning van kinderopvangorganisaties die nog niet aan maandelijkse gegevensaanlevering doen.
Waardering SZW en Toeslagen
Het ministerie van SZW en Toeslagen werken sinds 2018 samen met de brancheorganisaties en oudervertegenwoordiging aan het Verbetertraject Kinderopvangtoeslag. Het ministerie van SZW en Toeslagen waarderen de intentieverklaring zeer als uitgesproken steun en de grote betrokkenheid van de opstellers van deze intentieverklaring in de gezamenlijk ingezette weg naar verbeteringen in de kinderopvangtoeslag. BMK steunt het verbetertraject “for the time being”, maar kijkt vooral uit naar de directe financiering. Daardoor kunnen we op een duurzame manier, de verschrikkelijke problematiek rondom de kinderopvangtoeslag tot het verleden laten behoren.
Download hier de intentieverklaring Maandelijkse Gegevenslevering Toeslagen